Het zenuwstelsel van levende organismen reguleert vanwege zijn eigenschappen niet alleen de activiteit van het hele organisme en de reactie op interne of externe veranderingen, maar biedt ook een kans voor de ontwikkeling van de psyche. Een van de belangrijkste functies van zenuwcellen is prikkelbaarheid. Waarom is het nodig?
Prikkelbaarheid (prikkelbaarheid) is de eigenschap van cellen, weefsels, organen en intracellulaire formaties om te reageren op verschillende veranderingen in factoren van de interne en externe omgeving (stimuli) door een verschuiving in functies en structuren. De perceptie van irritatie wordt aangeduid met de term receptie (perceptie) Deze eigenschap verzekert het aanpassingsvermogen van levende organismen aan veranderende omgevingsomstandigheden. Prikkelbaarheid van primitieve organismen (microben, protozoa) en sommige cellen (sperma, witte bloedcellen) wordt weerspiegeld in taxi's - het vermogen om te bewegen ten opzichte van de stimulus. Bij planten komt prikkelbaarheid tot uiting in de vorm van motorische reacties, maar ook in reacties op de zwaartekracht, de chemische samenstelling van de omgeving, elektrische of mechanische stimulatie, licht en het magnetische veld van de aarde. Planten hebben, zoals u weet, niet de zintuigen die inherent zijn aan dieren en mensen, maar ze hebben receptoreiwitten en -cellen waarmee planten reageren op prikkels. Een voorbeeld van prikkelbaarheid bij planten is zonnebloem die haar kop volgt na de zon. In een normale toestand heeft een plantencel een negatief elektrisch potentiaal van -50 tot -200 mV. Als reactie op de stimulus treedt een positieve reactie op die het rustpotentieel kan overschrijden of daarmee gelijk kan zijn. Als het externe effect op de cellen supersterk was, kan dit leiden tot de dood van de plant. Mensen en dieren worden gekenmerkt door een verscheidenheid aan reacties op verschillende soorten prikkels, die worden geleverd door reflexen, hogere zenuwactiviteit en bewustzijn. De prikkelbaarheid van complexe organismen komt vooral tot uiting in een gevoelige perceptie van de gebeurtenissen van de omringende wereld met behulp van sensorische organen (receptoren). Effecten op receptoren door middel van zenuwimpulsen verzenden informatie naar de overeenkomstige delen van de hersenen. En dan geven de hersenen "bevelen" aan een of ander orgaan, waardoor de levensprocessen effectief worden gereguleerd. Prikkelbaarheid is dus een van de indicatoren van de reactiviteit van het lichaam. Reactiviteit is een door de natuur zelf neergelegd mechanisme, gericht op het behouden en ontwikkelen van niet alleen elk type levend organisme, maar ook zijn specifieke individu.