Communicatie met de gesprekspartner gebeurt niet alleen met behulp van woorden. De meeste informatie kan worden verkregen door aandacht te besteden aan het gedrag van de partner, zijn gezichtsuitdrukkingen en gebaren.
Non-verbale tekens moeten samen met spraak en gebeurtenissen worden gelezen. Ze moeten niet altijd ondubbelzinnig worden begrepen: een persoon kan slungelig zijn en een gesloten houding aannemen, niet alleen vanwege onzekerheid, maar soms ook gewoon van de kou.
In de meeste gevallen spreken gezichtsuitdrukkingen, houdingen en gebaren echter veel meer waarheidsgetrouw dan de toespraak van de gesprekspartner. In gevallen waarin het bovenstaande in strijd is met de bijbehorende gebaren, is vertrouwen de non-verbale informatie waard.
Iemand kan vakkundig leren liegen, maar tegelijkertijd zijn intonatie, gezichtsuitdrukking en handbeweging volledig beheersen, is veel ingewikkelder. Een leugenaar kan worden verspreid door een licht veranderd spraakritme, een naar de zijkant gekeerde blik of kieskeurig gedrag.
Gebaren en houdingen
Gekruiste armen spreken altijd over iemands wens om zichzelf te verdedigen tegen een gesprekspartner en wantrouwen en onzekerheid uit te drukken.
Wanneer een persoon zijn nek of achterhoofd krabt, toont hij zijn onzekerheid en twijfels.
Als armen op de borst worden gekruist, gaat latente agressie in dit geval gepaard met wantrouwen. Handen op de heupen drukken protest uit en willen de situatie uitdagen.
Directe houding en wijd uit elkaar geplaatste benen spreken daarentegen over iemands vertrouwen in zijn juistheid en bereidheid om zijn opvattingen en interesses te verdedigen.
Een verdedigende reactie is de noodzaak om constant iets in je handen te houden. Het kan een handtas, vulpen of telefoon zijn. Zo stelt een persoon symbolisch voor dat hij niet alleen is en dat hij een soort van steun heeft.
Wanneer een persoon constant iets in zijn handen draait, verkeert hij op dit moment in een staat van verwarring en denkt hij na over de situatie.
Als een meisje vaak haar kapsel recht trekt of een haarlok om haar vinger wikkelt, toont ze sympathie voor haar gesprekspartner en probeert ze te flirten.
Hij steekt zijn hoofd met zijn handpalm en kijkt vaak opzij, een persoon laat zien dat hij zich verveelt en zoekt naar mogelijkheden om een oninteressant bedrijf te verlaten.
Wanneer een persoon met zijn vingers op tafel begint te trommelen, drukt hij zijn ongeduld en verlangen uit om zich uit te spreken of het onderwerp van het gesprek te veranderen.
Tekenen van leugens zijn onder meer je neus krabben en je mond bedekken. Let op als een kind liegt, hij bedekt onmiddellijk zijn mond met zijn handpalm en probeert niet te laten glijden. Een volwassene kan dit gebaar weerstaan. Er kan echter een remmende factor optreden bij het wrijven van de mond of bijten op de lippen.