Nirvana is het centrale concept van de religie van het boeddhisme en sommige gebieden van het jainisme, brahmanisme en hindoeïsme, terwijl het niet detecteerbaar blijft.
Gebruiksaanwijzing
1
In het Sanskriet betekent "nirvana" verzwakking, uitsterving en noch de eerste, noch de tweede betekenis hebben een negatieve connotatie. Nirvana is het uiteindelijke doel van elk menselijk bestaan, uitgedrukt in het ophouden van lijden - dukkha, gehechtheden - dosha's, wedergeboorten - samsara en uitsluiting van de invloed van de 'wetten van karma'. Nirvana is verdeeld in upadhashesh - het uitsterven van menselijke hartstochten en apupadhashesh - het ophouden van het zijn zelf (parinirvana).
2
Nirvana is het resultaat van het 'nobele achtvoudige pad', wat de belangrijkste inhoud is van de leer van de Boeddha: - de juiste kijk; - het juiste denken; - de juiste spraak; - de juiste handelingen; - de juiste manier van leven; - de juiste aandacht; - de juiste meditatie.
3
Het bereiken van nirvana is alleen mogelijk na een volledige afwijzing van gedachten, gevoelens en percepties (nirodha) en een volledige stopzetting van deze processen. Het klassieke boeddhisme acht dit alleen mogelijk voor een boeddhistische monnik of Boeddha zelf.
4
Het verdere bestaan van iemand die nirvana heeft bereikt, kan niet worden gedefinieerd in termen die voor ons toegankelijk zijn, maar kan intuïtief worden begrepen door middel van negatieve beschrijvingen - iemand die nirvana heeft bereikt, kan niet worden genoemd: - bestaand; - niet-bestaand; - tegelijkertijd bestaand en niet-bestaand; - niet-bestaand.
5
Daarom wordt nirvana gedefinieerd als: - niet geboren; - niet geproduceerd; - niet gecreëerd; - niet verbonden, alleen gekenmerkt door de afwezigheid van gehechtheden, ambities en illusies. De onvergelijkbaarheid van nirvana bepaalt de onbeschrijfelijkheid ervan.
6
De latere werken van Mahayana-aanhangers interpreteren nirvana als: - niet-bestaand, aangezien het niet vernietigd kan worden en niet onderhevig is aan ontbinding, geen aanwijsbare reden heeft en een eigen karakter heeft (nihsvabhava); - niet onbestaande, omdat niet-bestaan impliceert het bestaan van het bestaande en is niet onafhankelijk; - is niet zowel dat als het andere, omdat het elkaar niet uitsluitende kenmerken heeft, d.w.z. fundamenteel niet te onderscheiden van samsara en wordt als zodanig de ware aard van de dingen.